Japońskie wnętrza od dawna zachwycają nas swoim wyrafinowanym pięknem, na które składają się minimalizm i funkcjonalność, które jednak wydają się trudne do przeniesienia na rodzimy grunt. To jednak fałszywe założenie, bo wiele elementów możemy z łatwością przenieść do naszych mieszkań.
Zagospodarowanie przestrzeni
Europejczycy postrzegają przestrzeń jako otwartą lub zamkniętą, z wyraźną granicą między tym, co znajduje się wewnątrz, a tym, co na zewnątrz. Tymczasem Japończycy patrzą na wnętrze mieszkań zupełnie inaczej – dla nich przestrzeń jest ruchoma i płynna stąd wiele w niej przeźroczystości, lekkie konstrukcje i materiały wykończeniowe. Można powiedzieć, że wnętrze japońskiego domu projektuje się w taki sposób, aby przestrzeń można było dowolnie kreować, w zależności od potrzeb.
To rozwiązanie, które śmiało można przenieść do naszych wnętrz – wystarczy sięgnąć po lekkie, rozsuwane drzwi wystylizowane na japońskie shōji, czyli ruchomy, zsuwany ekran służący do dzielenia pokoju lub jako drzwi do niego, składający się z drewnianych ramek wypełnionych tradycyjnym papierem japońskim washi. Dzisiaj jest są to przeważnie materiały z tworzyw sztucznych.
Takie swobodne modyfikowanie przestrzeni jest nie tylko efektowne, ale także funkcjonalne: w naszych warunkach może pomóc dostosować mieszkanie do zmieniających się potrzeb jego mieszkańców, na przykład wydzielenia dodatkowej sypialni lub miejsca do pracy.
Sypialnia i tatami
Chociaż współczesny japoński dom coraz bardziej przypomina dom europejski, zachowało się coś, czego nie może zabraknąć: to wyłożona matami tatami sypialnia.
Tatami to tradycyjna mata japońska wykonana ze słomy ryżowej, o powierzchni z plecionej trawy igusa i bokami obszytymi czarnym materiałem. Jej standardowe wymiary maty to 90×180 cm, dlatego tatami jest także jednostką miary powierzchni: Japończyk najczęściej powie, że pokój ma kilka tatami.
Tatami, wraz z materacem futon, jest idealnym miejscem nie tylko do spania, ale także do ćwiczeń i medytacji. Taka podłoga zapewnia wyjątkowy komfort dla bosych stóp, w dodatku może być układana bezpośrednio na wylewce betonowej lub na gęstym szkielecie drewnianym. W ofercie sklepów z artykułami wnętrz można już znaleźć bogaty asortyment zarówno mat tatami, jak i futonów, które gwarantują głęboki, zdrowy sen.
Natura, natura i jeszcze raz natura
W aranżacji japońskich wnętrz stosuje się tylko naturalne materiały takie jak drewno, papier, bambus. Bliskość z przyrodą widać przede wszystkim w palecie barw – przeważają delikatne brązy, biele i szarości wzmocnione kontrastową czernią i czerwienią. To także odpowiednie oświetlenie, którego źródło jest mało eksponowane i rozpraszane dzięki papierowym ekranom.
No i nie zapominajmy o przyrodzie! Co prawda nie wszyscy mają przydomowy ogródek, można jednak sięgnąć po miniaturowe drzewka bonsai, betonowe lub drewniane korytka za oknem wypełnione starannie wygrabioną ziemią lub …kilka gładkich kamieni.
Tokonoma
Głównym elementem japońskiego pokoju jest tokonoma, czyli nisza z podwyższoną podłogą. Pierwotnie służyła jako domowy ołtarz, współcześnie eksponuje się w tym miejscu malarstwo dekoracyjne, kaligrafię (kakemono) i ikebanę. Naprzeciwko tokonoma usytuowana jest druga nisza z półkami, chigai-dana, która służy za domową bibliotekę.
Tokonoma bardzo łatwo dostosować do potrzeb naszego salonu – będzie stanowić doskonałe tło dla ulubionego obrazu (pamiętajmy: minimalistycznego!), artystycznej fotografii czy kwiatowej, zmienianej sezonowo kompozycji – na przykład bożonarodzeniowej choinki!
